Waar uitgevoerd?

Meer dan 30 gemeenten in Vlaanderen (www.sameninburgeren.be/initiatieven).

Projectaanpak

De projectaanpak van ‘Samen Inburgeren’ is zeer flexibel. De basiskenmerken laten zich samenvatten in een aantal richtinggevende, niet bindende, stelregels, die initiatiefnemers i.f.v. van lokale context en noden op maat operationaliseren:

• Een anderstalige inwoner en een coach ontmoeten elkaar minstens tweewekelijks om samen iets te doen, de keuze van activiteit is vrij te bepalen.
• De tweewekelijkse ontmoetingen vinden plaats in een vooraf bepaalde periode van minstens 6 tot maximum 12 maanden.
• De anderstalige inwoner en coach engageren zich op vrijwillige en onbezoldigde basis.
• De ontmoetingen tussen de duo’s gebeuren in een informele sfeer.
• Tijdens de ontmoetingen moet de anderstalige inwoner de kans krijgen om Nederlands te oefenen.
• De deelnemende anderstaligen moeten zich kunnen uitdrukken in het Nederlands. Er is geen verplichte minimum of maximumduur voor hun verblijf in Vlaanderen.
• De coach is iemand die ‘thuis’ is in de lokale samenleving en goed Nederlands spreekt.
• Samen Inburgeren kan als aanvulling dienen voor Nederlandse lessen voor anderstaligen en inburgeringstrajecten, maar er net zo goed los van staan. Het is ook complementair met bestaande groepsinitiatieven zoals conversatiegroepen.
• Wie ‘Samen Inburgeren’ lokaal organiseert, heeft de vrijheid om het model aan te passen op maat van de lokale context.
• Een lokaal initiatief Samen Inburgeren beoogt betrokkenheid van het lokale bestuur.
• Samen Inburgeren is politiek, religieus en ideologisch neutraal en streeft geen winst na.

De duo’s die deelnemen aan ‘Samen Inburgeren’ doorlopen een parcours waarin leren van elkaar op een informele manier centraal staat. De regelmatige ontmoetingen tussen beiden moeten de anderstalige deelnemer helpen om zich sneller thuis te voelen in onze maatschappij. Er kan zich gaandeweg een duurzame (vriendschaps)band ontwikkelen, waarbij de deelnemers na afloop van het project blijven afspreken. De coach moet hiervoor geen opleiding volgen. Het lokaal bestuur geeft wel richtlijnen mee bij de start van het project en zorgt voor ondersteuning tijdens het project. 

Het Agentschap Integratie en Inburgering biedt ondersteuning aan lokale initiatieven om het duo-model op te starten met o.a. een handboek, extra promotiemateriaal en hun website met veelgestelde vragen.

Beoogde Resultaten

• Meer sociale cohesie in de gemeente
• Betere communicatie met anderstaligen
• Meer (culturele) participatie van anderstalige inwoners in de lokale samenleving
• Beter gebruik van de gemeentelijke voorzieningen
• Meer zelfraadzaamheid van de anderstalige inwoner
• Betrekken van de lokale inwoners bij het diversiteitsbeleid en een gedeelde verantwoordelijkheid voor integratie

Leerpunten

De methodiek heeft intussen in een aantal Vlaamse steden en gemeenten zijn sporen verdiend. Hieronder volgen een aantal tips en tricks vanuit die praktijkervaringen die kunnen helpen om het duo-model succesvol uit te rollen.

Goede matching

Een goede matching van de duo’s is essentieel voor het welslagen van de doelstelling om verbondenheid te kunnen bereiken. Maak een goede inschatting van de verwachtingen van beide duoleden en bewaak dat die verwachtingen met elkaar sporen. Selecteer op basis van gelijkenissen in leeftijd, gemeenschappelijke interesses, persoonlijkheid, … Bekijk goed of een duo de kiemen in zich draagt om tot een vriendschap of regelmatig contact op lange termijn uit te groeien.

Gelijkwaardigheid en wederkerigheid

Heb aandacht voor de gelijkwaardigheid en de wederkerigheid van de relatie: het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat de coach zich profileert als leermeester van het anderstalige duolid.  Slechts een gelijkwaardige relatie kan op lange termijn tot een goede relatie tussen beiden personen. Maak duidelijk dat de coach geen hulpverlener is. Zij/hij kan eventueel wel doorverwijzen.

Goede inbedding

Zorg voor een goede inbedding in de gemeentelijke of stedelijke organisatie. Kader het project binnen de lokale visie op ‘samenleven in diversiteit’ en binnen het lokale diversiteits-, integratie- of gelijke kansenbeleid. Formuleer duidelijk de tweeledige doelstelling (sociale cohesie versterken en taalvaardigheid verhogen) van het initiatief. Dat vergroot de kans op afstemming met andere gemeentelijke initiatieven en vermijdt verwarring over de lange termijndoelstellingen. Het draagt er toe bij dat personeelsleden van andere diensten zich achter het initiatief scharen, zoals bijv. de communicatiedienst, voor het bekendmaken van het initiatief en de zoektocht naar kandidaten.

Geef voldoende tijd en ruimte

Geef een personeelslid voldoende tijd en ruimte om het initiatief op te zetten en te ondersteunen. Onderschat de werklast niet: in een geslaagd initiatief zal tijd kruipen. Het initiatief houdt niet enkel in dat kandidaten worden gezocht. Voor een goede matching zijn individuele gesprekken en groepssessies onontbeerlijk. Daarnaast moet er voldoende ondersteuning zijn van de deelnemers, voor het aanreiken van ideeën en bij eventuele problemen. Ook het organiseren van groepsactiviteiten vraagt tijd.

Denk op lange termijn

De ervaring leert dat geslaagde initiatieven blijven lopen en hun vaste plek krijgen binnen de gemeentelijke organisatie. Er is immers in een steeds diverser wordende samenleving een blijvende nood aan verbindende initiatieven.

Neem contact op met steden en gemeenten die de methodiek succesvol aanwenden

Zij kunnen je het best wijzen op de valkuilen die zij ervoeren en hebben vaak verfrissende ideeën om de methodiek te laten slagen. De gemeenten die in Vlaanderen de methodiek aanwenden vind je op de website van ‘Samen inburgeren’.  In sommige regio’s is er ook een regionaal netwerk, waar de initiatiefnemers ervaringen uitwisselen.

Organiseer vrijblijvende, kleinschalige groepsactiviteiten

Organiseer – naast formele activiteiten voor de grote groep – op regelmatige basis vrijblijvende, kleinschalige groepsactiviteiten. Voorzie daarvoor ook budgetten.

Stem af met soortgelijke initiatieven

Stem af met soortgelijke initiatieven in je gemeente, zoals ‘Vriend en taal’, ‘Fietsvriendinnen’, Djambo, Café Combinne, Babbelonië, … Doe soms gezamenlijke activiteiten,… zo vergroot het netwerk van de anderstalige deelnemers.

Organiseer netwerkmomenten

Organiseer netwerkmomenten, zowel voor de coaches afzonderlijk als voor de duo’s.

Eigen, lokale context

Organiseer het initiatief bovenal vanuit je eigen, lokale context: elke context is anders, en dat biedt de hoogste slaagkansen.

Selectie

Selecteer enkel anderstalige deelnemers met een langdurige verblijfsstatus.  Voor asielzoekers is deze methodiek niet geschikt.

Selecteer enkel deelnemers die zich al in het Nederlands kunnen uitdrukken. De meeste gemeenten hanteren een NT2-niveau 1.2 als absolute ondergrens.

Elektronisch platform

Denk ook aan een elektronisch platform, bijv. een facebookpagina of een blog.  Zo kan je de deelnemers op de hoogte brengen van interessante activiteiten in je stad of gemeente en kunnen ze ervaringen uitwisselen.

Lokale stuurgroep

Richt indien mogelijk een lokale stuurgroep op. In die stuurgroep kunnen organisaties worden opgenomen die vertrouwd zijn met de doelgroep, zoals het Onthaalbureau, het Huis van het Nederlands, het Centrum voor Basiseducatie, … Zij verhogen de interne deskundigheid en zorgen voor een grotere draag- en daadkracht.

Betrek andere lokale organisaties

Tracht bij de organisatie van activiteiten andere lokale organisaties te betrekken (cultuurcentra, sportverenigingen,…). Zo vergroot je het draagvlak voor het initiatief en versterk je de inbedding van de anderstalige deelnemers in de lokale gemeenschap.

Opvolging

Zorg voor opvolging na afloop van een succesvol traject. Experimenteer met projecten die het ontstane engagement na het traject verder lokaal vorm geven.

Zie ook

• http://www.sameninburgeren.be/sameninburgeren
• http://www.sameninburgeren.be/initiatieven
• http://www.sameninburgeren.be/sameninburgeren/vragen
• http://www.sameninburgeren.be/toegang%20materialen

Projecteigenaar

Agentschap Integratie & Inburgering (i.s.m. Agentschap Binnenlands Bestuur)

Partners

• Coaches (Vrijwilligers)
• Lokaal Bestuur
• Agentschap Integratie & Inburgering

Doelgroep

Een lokaal Samen Inburgeren initiatief heeft twee doelgroepen. Zo wil het enerzijds de anderstaligen helpen om zich wegwijs te maken binnen de gemeente en samenleving. Anderzijds wil het ook de inwoners betrekken om als coach in contact te komen met andere culturen. 

Middelen

De kostprijs omvat volgende mogelijke kostenposten:

• Personeelsinzet (vrijstelling of aanwerving personeelslid):
  • Bekendmaking initiatief
  • (doorlopend) kandidaten en coaches zoeken
  • Matching (individuele gesprekken en groepsgesprekken)
  • Organiseren van activiteiten en netwerkmomenten
  • Ondersteunend materiaal (blog, facebookpagina,…)
• Huisvestings en kantoorkosten
• Ontwikkeling van wervingsmaterialen en eventuele advertentiekosten
• Organisatorische kosten van ontmoetingsmomenten en activiteiten
• Verzekering van vrijwilligers
• Bepaalde organisatorische keuzes kunnen de kostprijs verhogen.

Contactinfo

www.sameninburgeren.be/contact

Bron: gva.be